Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris foetidissima & Typha latifolia

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

fotò
fotò
Fielouso-de-santo-Ano

Typha latifolia

Typhaceae

Àutri noum : Fielouso, Filouso, Paviho, Cire, Sagno.

Noms en français : Massette à larges feuilles, Quenouille à larges feuilles.

Descripcioun :
La fielouso-de-sant-Ano fai de gròssis espigo femello negro que soun forço procho di mascle (5 mm). Si fueio, plato e proun largo permeton de la destria de si cousino.

Usanço :
Li fueio de fielouso podon èstre utilisado pèr lou sagnage di cadiero e li flour pèr rempli li matalas. Se saup mens que li brout soun manjadis coume d'espargo. Se pòu faire de farino emé li racino e uno meno de pan emé l'agriero.

Port : Grando erbo
Taio : 1 à 2,5 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Eloufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Typha
Famiho : Typhaceae


Ordre : Poales

Coulour de la flour : Negro
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 8 à 48 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre

Liò : Estang - Roubino - Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Typha latifolia L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
C
C
C
R
C
C
R
R

Iris foetidissima & Typha latifolia

C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Fielouso-de-santo-Ano emé uno autro planto

fotò